Adet Kanamam Az, Sebebi Ne Olabilir?
Üreme çağındaki her kadın, belli periyotlarda adet kanaması geçirir. Adet döngüsü, ortalama 28 günde bir olsa da bazı kadınlarda bu döngü daha kısa ya da daha uzun olabilmektedir.
Regl kanaması normalde, özellikle ilk günlerde yoğun olmak üzere, 2 ila 7 gün arasında sürmektedir.
Bazı kadınlarda adet kanaması yoğunluğu daha fazla olabileceği gibi, bazı kadınlarda da bu kanamalar 2 günden daha kısa ve yoğunluğu az olabilmektedir. Böyle durumlarda kadınlar oldukça endişe duyarlar ve “adet kanamam çok az, neden olabilir?” diye araştırmaya başlarlar.
Adet Kanaması Nedir ve Nasıl Olmalıdır?
Menstrual döngüde ana etmenler östrojen ve progesteron hormonlarıdır. Adet döngüsünün ilk etabında, kadınlık hormonu olarak da bilinen östrojen hormonu yükselir.
Bu hormon, yumurtlama gerçekleştiği zaman, gebelik oluşsun ya da oluşmasın, gebelik durumunda embriyoyu tutmak ve beslemek adına rahmin kalınlaşmasını sağlar. Yumurtlama gerçekleştikten sonra yumurta, fallop tüplerine doğru yolculuğuna başlar. Bu esnada progesteron hormonu yükselişe geçer.
Eğer yumurta sperm ile buluşup dölleniyorsa, adet kanamasının durması için vücuda sinyaller gönderilir; ancak döllenme olmuyorsa progesteron hormonu azalır, yumurta parçalanır ve rahim duvarı ile birlikte adet kanaması şeklinde vücuttan dışarı atılır.
Yeni adet görmüş bir genç kız ile 30’lu yaşlarında bir kadının adeti elbette aynı olmayacaktır. Genç kızlarda adet kanamasının miktarı ve adet düzeni 1 ya da 2 yıl içerisinde ancak oturur. Adet düzeni oturmuş bir kadının adet kanaması ise ilk günlerde günde 2-3 ped değişecek, toplamda adet boyunca 50 cc (yarım çay bardağı) kadar kan kaybedecek yoğunluktadır. Bu, her kişide aynı olmak zorunda değildir.
Bu miktarın 10’da 1’i bile bazı durumlarda normal sayılabilmektedir.
Adet Kanamasının Az Olduğuna Nasıl Karar Verilir?
Eğer adet kanamanız 2 gün veya daha az sürüyorsa, pediniz çok fazla kirlenmiyorsa ve pedinizi sık değiştirmeye ihtiyaç duymuyorsanız adet kanaması az denilebilir. Bu duruma tıp dilinde hipomenore denilmektedir.
Hipomenorede adet yoğunluğunda bariz bir düşüş olur ve bunun altında kadın sağlığını etkileyen başka nedenler olup olmadığı araştırılmalıdır.
Adet Kanamasının Azalmasının Nedenleri Nelerdir?
Hipomenorenin, yani adet kanamasının az olmasının sebebi, daha önce de söz ettiğimiz gibi bazı rahatsızlıklardan ya da durumlardan kaynaklanıyor olabilir.
Bu durumları söyle sıralayabiliriz:
İlaçlar
Adet görmeyi sağlayan östrojen ve progesteron hormonlarının salgılanmasını olumsuz yönde etkileyecek ilaçların kullanılması, adet döneminde az kan gelmesinin sebebi olabilir.
Hormon Bozuklukları
Hormonların üretiminde etkili olan hipofiz bezi ve tiroid bezi bozuklukları adet kanamasının az gelmesinin başlıca nedenlerinden biridir. Tiroid hormonu düşüklüğü, yüksek prolaktin hormonu seviyesi, yüksek insülin seviyesi ve yüksek androjen seviyesi gibi hormon dengesizlikleri adetin az gelmesine neden olabilmektedir.
Karaciğer ve Böbrek Rahatsızlıkları
Karaciğer ve böbreklerin hormonların salgılanması üzerinde etkisi olduğundan, bu organlardaki rahatsızlıklar hormonların az ya da çok salgılanmasına ve dolayısı ile adet kanamasının az gelmesine sebep olabilir.
Asherman Sendromu (rahim içi yapışıklık)
Genellikle kürtaj sonrası enfeksiyon ve rahimde parça kalması sebebiyle rahim içinde yapışıklıklar meydana gelebilir. Bazen sezaryen sonrası da görülebilen bu hastalık, herhangi bir cerrahi müdahale olmaksızın verem ve bazı enfeksiyonal hastalıklar sonucunda da gelişebilir.
Bu şekilde rahimde tıkanmalar oluşur ve adet kanaması miktarı düşer.
Yapısal Anormallikler
Polip, miyom, polikistik over, adenomiyozis (rahim iç tabakasının rahmin kas tabakasına ilerlemesiyle rahmin kalınlaşması durumu) gibi hastalıklar adet kanamasını olumsuz etkilemektedir. Eğer bir kadında polikistik over varsa, düzensiz yumurtlama ve dolayısı ile düzensiz adet döngüsü oluşur.
Bu da eş zamanlı olarak adet kanamasının az olmasına neden olabilir.
Menopoz
Menopoz ile birlikte kadındaki kadınlık hormonlarında azalma meydana gelir. Bu da kan akışının düzensiz ve yetersiz olması gibi sonuçlar doğurabilir.
Sheehan Sendromu
Bu sendrom, doğum sonrasında meydana gelen aşırı kanama nedeniyle oluşmaktadır. Bu aşırı kanama, hipofiz bezinde hasara neden olur ve hipofiz bezi normalden az çalışır.
Dolayısıyla östrojen ve progesteron hormonları normal düzeyde salgılanamaz ve adet kanamasında azalma olur.
Erken Yumurtalık Yetmezliği (POF)
Erken menopozdan farklı olarak erken yumurtalık yetmezliği, 40 yaşından genç kadınlarda yumurta üretilememesi durumudur. Menopoz gibi doğal bir durum değildir. Bu durum sonucunda da adet düzensizliği ve adet kanamasının az olması durumu görülebilir.
Vücut Yağının Düşük Olması
Kadınlarda vücut yağı düşüklüğü adet olamamaya ve adet kanamasının az olmasına neden olabilmektedir.
Rahim Anormallikleri
Bazı cerrahi müdahaleler neticesinde ya da doğuştan meydana gelen rahim anormallikleri, menstrual döngüde az kanamaya sebep olabilmektedir.
Psikolojik Sebepler
Stres, vücudumuzdaki tüm işleyişi etkileyebilen bir faktördür. Adet kanamasının az olmasında herhangi bir fiziksel faktör bulunamıyorsa sorun psikolojik olabilir. Stres, hormon üreten bezleri olumsuz etkileyebileceğinden, östrojen ve progesteron hormonlarının düzgün salgılanmamasına yol açabilir.
Bu da adet döneminde az kan gelmesine ya da hiç olmamasına (amenore) neden olabilir.
Dış Etkenler
Bazı durumlarda hava değişikliği, rakım değişikliği gibi dış faktörler de adet düzensizliklerine ve adet kanamasının az olmasına neden olabilmektedir.
Aşırı Egzersiz Yapmak
Eğer düzenli bir şekilde uzun saatler boyunca egzersiz yapıyorsanız, bu durum ani kilo vermenize ve vücut yağınızın aşırı seviyede düşmesine neden olabileceğinden hormon salgılanması bozulabilir ve adet kanamasında azalmaya yol açabilir.
Kalıtsal Faktörler
Eğer annenizde veya anneannenizde böyle bir problem varsa siz de risk altındasınız demektir.
Yeme Bozuklukları
Aşırı zayıflama ya da aşırı kilo alımı hormonların miktarını değiştirebileceğinden adet kanamasının az gelmesine sebep olabilir.
Doğum Kontrol Hapları
Bazı durumlarda, kadınların hormon seviyesini değiştirerek korunma sağlayan doğum kontrol haplarının, adet kanaması seviyesini düşürdüğüne ve hatta amenoreye sebep olduğu görülebilir.
Hamilelik
Eğer lekelenme şeklinde birkaç gün kanamanız olduysa ve bu sadece o aya mahsussa implantasyon kanaması (yerleşme kanaması) yaşıyor olabilirsiniz. Bu kanama, bebeğin rahme yerleşmesi esnasında oluşmaktadır.
Adet Kanaması 2 Günden Az Sürüyorsa Ne Yapmalıyım?
Adet kanaması, genel olarak 2-7 gün arasında sürmektedir. Fakat bazı kadınlarda bu süre 1 gün bile sürebilirken bazı kadınlarda ise normalden daha fazla olabilir.
Adet kanaması 2 veya daha az gün sürüyorsa, pediniz çok fazla kirlenmiyorsa ve pedinizi sık değiştirme ihtiyacı duymuyorsanız adet kanamasının az olduğunu kabul edebilirsiniz. Tıp dünyasında “hipomenore” adı verilen bu durum, adet yoğunluğunun bariz bir şekilde düşüşe uğraması olarak tanımlanmaktadır.
Bunun nedenleri değişkenlik gösterebilmekle birlikte genellikle kadın hastalıklarından kaynaklanmaktadır. Belirttiğimiz gibi bir durum ile karşı karşıya iseniz, uzman doktordan yardım almanız daha doğru olacaktır.
Hipomenore Tanısı Nasıl Konulur?
Adet kanamasının azlığından şikayet ederek doktora gidiyorsanız, öncelikle tıbbi geçmişinizle, sonrasında günlük yaşantınızla ve ailenizde böyle bir durum olup olmadığı ile ilgili bazı sorularla karşılaşacaksınızdır. Akabinde sizden kan testi istenecektir.
Bu şekilde hormon seviyelerinizin ne durumda olduğuna bakılır. Bunun dışında rahim iç zarı olan endometrium tabakasının kalınlığını ölçmek ve yumurtlama ile ilgili herhangi bir problem olup olmadığını anlamak için ultrason yapılabilir. Bu şekilde de herhangi bir sonuca varılamıyorsa MR çekilebilir ya da dilatasyon ve küretaj ile parça alınarak teşhis konulabilir.
Hipomenore Nasıl Tedavi Edilir?
Adet kanamasının az olmasının tedavisi, tanıya göre değişiklik göstermektedir. Burada önemli olan teşhisi yerinde yapabilmektir. Genellikle hormon ilaçlarıyla, fiziksel başka problemler var ise çeşitli cerrahi operasyonlarla, sorun psikolojik ise de psikolojik destek alınarak bu problem çözülebilir; ancak menopoz ya da kalıtsal gibi bazı durumlarda çözüm mümkün olmayabilir.
